دیسکلکولیا اختلال یادگیری در ریاضی

اختلال یادگیری ریاضی

اختلال یادگیری ریاضی (Dyscalculia) یک نوع ناتوانی در یادگیری به شمار می‌‌آید. این اختلال بر توانایی انجام ریاضیات و ایجاد معنی در ریاضی از جمله توانایی شمردن تا به خاطر سپردن جداول و حتی فراتر از آن تاثیر می‌‎گذارد. این اختلال یک مشکل مادام العمر است که در هر سنی قایل تشخیص است اما معمولا در سنین کودکی و دوران دبستان بیشتر می‌‎توان متوجه این اختلال شد. این اختلال یک مشکل مرتبط با مغز است که حتی انجام چهار عمل اصلی ریاضی را نیز برای کودک دشوار می‌‎کند. اختلال ریاضی می‌‎تواند در سوابق خانوادگی وجود داشته باشد اما محققان هیچ مشکل ژنتیکی در این باره پیدا نکرده‎اند.

بیش از 7 درصد کودکان دبستانی به اختلال یادگیری ریاضی مبتلا هستند. تحقیقات نشان می‎‌دهد که این اختلال نیز مانند اختلال نارساخوانی شایع است. در حقیقت برخی از کودکان و والدین آن‎ را نارساخوانی ریاضی می‌‎نامند. اما اختلال یادگیری ریاضی یک وضعیت کاملا متفاوت است. ممکن است مدرسه یا پزشک شما آن را “ناتوانی در یادگیری ریاضیات” یا “اختلال ریاضی” بنامد.

علائم و نشانه‌‏های اختلال ریاضی

کودکان مبتلا به اختلال یادگیری معمولا توانایی شمارش اعداد را ندارند و این امر برای آن‎‌ها به شدت گیج کننده است. حتی درک اولیه آن‏‌ها از اعداد یا “حس عددی” نیز ممکن است به خوبی کار نکند. این مسئله باعث می‌‎شود تشخیص سریع مثلاً اینکه عدد 8 عددی بزرگتر از 6 است یا نه را برای آن‎‌ها دشوار کند.

کودک مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی ممکن است اضطراب زیادی در مورد اعداد داشته باشد. به عنوان مثال، آن‏‌ها ممکن است از فکر انجام تکالیف ریاضی وحشت کنند.

از علائم دیگر می‌‎توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تخمین زدن، مانند تخمین مدت زمان طولانی شدن چیزی یا ارتفاع سقف.
• مشکل با اعداد و ارقام.
• مشکل در یادگیری چهار عمل اصلی (جمع، تفریق، ضرب و تقسیم).
• مشکل در درک نمودارها و جداول.
• حساب کردن پول.
• مشکل در به خاطر سپردن شمارهای تلفن و پستی.
• مشکل در گفتن زمان و ساعت.
• مهارت‌‎های ادراکی ضعیف.
• مشکل در انجام عملیات ریاضی حتی با وجود ماشین حساب.
• جابه‎جایی یا معکوس گفتن اعداد مثلا 12 به جای 21 یا 147 به جای 741.
• مشکل در به خاطر سپردن امتیاز در طول بازی‌‎ها.
• عدم توانایی در درک برنامه ریزی مالی یا بودجه، حتی گاهی اوقات در یک سطح اساسی، به عنوان مثال، تخمین هزینه اقلام در سبد خرید.
• عدم توانایی درک و به خاطر سپردن مفاهیم، قوانین، فرمول‌‎ها و توالی‌‎های ریاضی.
• جهت گیری ضعیف حتی با وجود قطب نما
• موارد شدید ممکن است به فوبیای ریاضی تبدیل شوند.

هر فعالیت مبتنی بر عدد یا مبتنی بر ریاضیات، حتی خارج از مدرسه می‎‌تواند کودکان مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی را ناامید کند. به عنوان مثال، کودکی با این ناتوانی در یادگیری ممکن است از بازی‎‌هایی که به شمارش مداوم یا امتیاز دهی مداوم نیاز دارند، دوری کند.

نکاتی برای مقابله با اختلال یادگیری ریاضی

اختلال یادگیری ریاضی را می‎‌توان با استراتژی‎‌های درمانی کنترل کرد. در صورت عدم درمان، اختلال یادگیری ریاضی در بزرگسالان می‌تواند منجر به مشکلات در کار و مشکل در مدیریت امور مالی شود. خوشبختانه استراتژی‎‌هایی برای کودکان و بزرگسالان در دسترس است.

راهکارهایی برای کودکان:

یک متخصص آموزش ویژه ممکن است گزینه‌‎های درمانی را برای استفاده فرزند شما در مدرسه و خانه پیشنهاد کند. این گزینه‌‌های درمانی شامل موارد زیر است:

• تمرین مکرر مفاهیم پایه ریاضی، مانند شمارش و جمع
• تقسیم بندی مطالب موضوعی به واحدهای کوچکتر برای سهولت هضم و یادگیری اطلاعات
• استفاده از گروه‌‎های کوچک کودکان برای آموزش ریاضی
• مرور مکرر مفاهیم پایه ریاضی در نمایش‎‌های ملموس و عملی

راهکارهایی برای بزرگسالان:

اگر یک محیط آکادمیک با منابع آموزش ویژه در دسترس نباشد، درمان اختلال یادگیری ریاضی برای بزرگسالان می‎‌تواند چالش بر انگیزتر باشد. ممکن است پزشک شما نیز بتواند در تمرینات و مطالب آموزشی به شما کمک کند تا مسیرهای عصبی مورد استفاده در ریاضیات را تقویت کنید. آموزش یا تدریس خصوصی می‌‎تواند به درمان اختلال یادگیری ریاضی در بزرگسالان و همچنین نارساخوانی بزرگسالان کمک کند.

نقش کمک والدین به مقابله با اختلال یادگیری ریاضی

چشم انداز تمرین مهارت‌های ریاضی گاهی برای والدین دلهره آور و چالش برانگیز است، خصوصاً اگر خودتان هرگز ریاضی را درس شیرینی نمی‌‎دانستید. اما نیازی نیست که به فرزند خود ریاضی یاد بدهید. شما می‎‌توانید با تمرینات ساده روزمره، به وی در ایجاد مهارت‌‎های ریاضی و کسب اعتماد به نفس کمک کنید‎‎‎. این مهارت‌‎ها شامل موارد زیر است:

• هرجا که می‌‎توانید به ریاضی اشاره کنید.

با روش‎‌های کوچک و روزمره، به کودک خود درباره این که چگونه اعداد و معادلات در زندگی او اعمال می‌شود توضیح دهید. هنگامی که به خرید مواد غذایی می‌‎روید، در مورد میزان تغییر در صندوق یا تعداد سیبی که نیاز دارید با او صحبت کنید. این کار هم به کودک شما اعتماد به نفس می‎‌دهد، هم اینکه با انجام فعالیت‎‌های ساده از جمله تا کردن جوراب‎‌ها، تهیه غذا و چینش مقدار مناسب مواد لازم باعث تقویت حس اعداد و مهارت‎های دیداری-مکانی در کودک می‎‌شود.

• انجام بازی‌‎های تطبیقی ریاضی

بسیاری از بازی‌‎های رومیزی رایج مانند بازی انتزاعی مانکالا که شامل شمارش، حساب ساده و مهارت‌‎های حرکتی است، می‌‎تواند برای کمک به کودکان مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی بسیار موثر باشد. این بازی‌‌ها و سایر بازی‌‎های مشابه را هر چند بار که می‌‎توانید با کودک انجام دهید تا به او کمک کنید در یک محیط سرگرم کننده و آرامش بخش از اعداد استفاده کند.

• برای مدیریت زمان با کودک خود کار کنید.

بسیاری از کودکان مبتلا به اختلال یادگیری ممکن است در مدیریت زمان به مشکل بر بخورند. با کودک خود در مورد این چالش‌‎ها صحبت کنید و سیستمی را تنظیم کنید که به او کمک کند حس مدیریت زمان خود را بهبود بخشد. استراتژی‏‌های معمول شامل یادآوری‎‌های تلفن همراه، تایمرهای دیداری یا اجازه دادن به فرزندتان برای وقفه‌‌های کوتاه مدت در زمان انجام تکالیف است.

• در انجام تکالیف به فرزندانتان کمک کنید.

ناتوانی در انجام تکالیف ریاضی می‌‎تواند برای کودکان دلهره‎آور باشد. و بدون کمک، انجام تمارین مختلف می‌‎تواند برای آن‌‎ها گیج‌کننده به نظر برسد. به کودک خود اجازه دهید که تا جایی که ممکن است از ماشین حساب استفاده کند.

• کودکتان را درک کنید.

تا آنجایی که ممکن است راجع‎ به مشکل کودک خود اطلاعات بیشتر بیاموزید. و به او کمک کنید درک کند که چالش‎‌های مربوط به ریاضیات به معنای “احمق” یا “تنبل” بودن او نیست. هر زمان که می‌‎توانید کودکتان را تشویق کنید. اگر کودک شما با مشکلات مفهوم اساسی دست و پنجه نرم می‌کند ناامید نشوید. اگر احساس کند که شما از او ناامید شده‌اید ممکن است عصبی شود و تمایل خود را برای انجام تکالیف ریاضی از دست دهد. بخاطر سخت کوشی او را تشویق کنید. همچنین راهنمایی او می‌‎تواند به او کمک کند تا با موانع مقابله کند و اعتماد به نفسش افزایش یابد در نتیجه تمایل بیشتری برای حل مفاهیم جدید داشته باشد.